ਪੈਰੀ ਹ’ ਪਾਉਣ ਕਰਕੇ ਅਰਥ ਭੇਦ
1. ਉਨਾ, ਉਨਾਂ-ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਨਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਜਿੰਨਾ ਮੈਨੂੰ!
2. ਉੱਨੀ, ਉਨੀ-ਉਨੀ ਦਿਨੀ ਦੇਸੀ ਘਿਉ ਉੱਨੀ ਰੁਪਏ ਕਿਲੋ ਸੀ ।
3. ਇੰਨਾ, ਇਨਾਂ- ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੇ ਇੰਨਾ ਸਤਾਇਆ ਕਿ ਤੋਬਾ ਕੁਲੀ ।
4. ਸੰਨ, ਸੰ-ਸਾਡੀ ਦੁਕਾਨ ਤੇ ਸੰਨ 1985 ਵਿਚ ਸੰਨ ਲਗੀ ਸੀ ।
5. ਸਿਲ, ਸਿੱਲ-ਇਸ ਸਿਲ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਬਹੁਤ ਸਿਲ੍ਹ ਹੈ।
6. ਕਲ, ਕੋਲ਼-ਕਲ੍ਹ ਬਿਜਲੀ-ਘਰ ਦੀ ਇਕ ਕੋਲ ਵਿਰੜ ਗਈ ।
7. ਗਲ-ਮੇਰੀ ਗਲ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੁਣ ਲੈ ।
ਗੱਲ-ਉਸ ਦੀ ਗਲ਼ ਸੁੱਜੀ ਹੋਈ ਹੈ।
8. ਕੁੜ (ਮਧਾਣੀ ਦਾ)-ਮੇਰੀ ਮਧਾਣੀ ਦਾ ਕੁੜ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕੁੜ (ਕੁਡ਼ਨਾ)- ਐਵੇ ਨਾ ਕੁੜ, ਰੋਟੀ ਖਾ ।
9. ਕਾਨ (ਮੇਲ) -ਸਾਡੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਕੋਈ ਕਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਕਾਨ੍ਹ (ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ)-ਰਾਮ ਸਖੀਆਂ ਵਿਚ ਕਾਨ ਬਣਿਆ ਫਿਰਦਾ ਹੈ।
10. ਕੰਨ (ਸਰੀਰ ਦਾ ਇਕ ਅੰਗ)-ਉਹ ਹੀ ਮੇਰੇ ਕੰਨ ਭਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਕੰਨ (ਬਲਦ ਦੀ ਗਰਦਨ)-ਮੇਰੇ ਬਲਦ ਦੀ ਕੰਨ ਪੱਕ ਗਈ ਹੈ।
11. ਚੁੰਨੀ (ਦੁਪੱਟਾ)-ਗੁਰ ਜੀਤ ਨੇ ਲਾਲ ਚੁੰਨੀ ਲਈ ਹੋਈ ਹੈ।
ਚੰਨੀ (ਅੱਖੀਆਂ ਖਰਾਬ ਵਾਲੀ)-ਉਹ ਤਾਂ ਚੁੰਨੀ ਕੁੜੀ ਹੈ।
12. ਡਲ (ਡੋਲਣਾ)-ਬੀਮਾਰੀ ਕਰਕੇ ਉਸ ਦਾ ਮਨ ਡੋਲ ਗਿਆ ਹੈ।
ਡੋਲ਼੍ -(ਡਣਾ-ਬੱਚੇ ਨੇ ਪਾਣੀ ਡੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
13. ਤਰਾਂ ਤਰਾਂ-ਤਰਾਂ ਦਸੀ ਦੀਆਂ ਦੋ ਹਨ।
ਤਰ੍ਹਾਂ-(ਕਵੇਂ)-ਤੁਸੀਂ ਅੱਜ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆ ਗਏ ? ਕੋਈ ਉਮੀਦ ਤਾਂ ਹੀਂ ਸੀ ।
14. ਪਰੇ (ਦਰ)-ਤੂੰ ਗੰਦਿਆ! ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਪਰੇ ਹਟ ।
ਪਰ੍ਹੇ (ਪੰਚਾਇਤ)-ਉਮ ਨੇ ਇਹ ਗੱਲ ਭਰੀ ਪਰੇ ਵਿਚ ਆਖੀ ।
15. ਪੜਦਾ-ਉਸ ਦੇ ਕੰਨ ਦਾ ਪੜ ਦਾ ਫੱਟ ਗਿਆ ।
ਪੜ੍ਹਦਾ-ਉਹ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਪੜਦਾ ਹੈ।
16, ਜੜ-ਮੁੰਦਰੀ,ਵਿਚ ਮੇਵਾ ਜੋੜ ਦਿਉ ।
ਜੜ੍ਹ-ਇਸ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਜ ਪੁੱਟ ਦਿਉ ।
17. ਨੰਨਾ (ਨਾਂਹ)-ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਹਰ ਗੱਲ ਨੰਨਾ ਹੀ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹੋ ।
ਨਨ੍ਹਾ (ਛੋਟਾ)-ਨਨਾ ਬੱਚਾ ਬੜਾ ਪਿਆਰਾ ਹੈ।
18. ਰਿਣ (ਕਰਜ਼)-ਮਰ ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਰਣ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ। ।
ਹਿੰਨ੍ਹ -ਅੱਜ ਮਾਂਹ ਦੀ ਦਾਲ ਰਿੰਨ੍ਹ ਲਓ ।
19. ਵਰ (ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਪਤੀ)-ਕੁੜੀ ਲਈ ਚੰਗਾ ਵਰ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ।
ਵਰ੍ਹ-ਅੱਜ ਬੜੇ ਜ਼ੋਰ ਦਾ ਮੀਂਹ ਵਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
0 Comments